Eleccións en Italia (II) | Varios Autores

Rifondazione Comunista, surrealismo postelectoral

Franco Turigliato

A secretaría de Rifondazione Comunista anuncia que presentará a súa dimisión no próximo comité nacional do partido publicando un comunicado con pasaxes polo menos surrealistas que merecen algunhas graves consideracións. Este ademais carece dunha referencia á gravidade dos erros cometidos por este partido e á necesidade dunha reflexión en profundidade que revise non só as decisións de hoxe, senón tamén dos moitos anos pasados dos cales as últimas son fillas.

Di a secretaría de Rifondazione que coa lista Ingroia non se logrou “facer emerxer o perfil antiliberal, de esquerda e popular da lista” e engade que “o fracaso da lista ten xa que logo unha causa política precisa na incapacidade de interpretar e interceptar o forte desgusto social e a ampla oposición ás políticas de austeridade”.

Pero, como podía esta lista, pola forma en que se fixo, os seus contidos e perfil político elixido, polas características do seu candidato e aparecendo como unha improvisada lancha de salvamento para algúns partidos en dificultade e poder garantir un novo desembarco no parlamento dos seus desgastados líderes, levar a cabo esa función cando baixo os golpes da crise e a austeridade no país medra un enorme sufrimento en amplos sectores de masas? Recomendamos a análise lúcida e desapiadada de Guido Viale en “Il Manifesto” e as notas de Antonio Moscato.

Queremos unicamente subliñar que Rifondazione desempeñou un papel totalmente negativo na convocatoria de “Cambiar pódese”: por unha banda, condicionando o debate e as dinámicas internas (nas asembleas e o gran esforzo por determinar o desenvolvemento do referendo online) e ao mesmo tempo tecendo o acordo con outros partidos escondidos detrás de Ingroia de costas ao movemento, conseguindo ao final facer fracasar a orixinalidade do proxecto e “absorber” a unha parte dos protagonistas na lista Ingroia.

Rifondazione, cun acto absolutamente autodestructivo para preservar aos seus dous líderes, foi ata capaz de excluír da lista do Piemonte a unha compañeira como Nicoletta Dosio, protagonista indiscutíbel, xenerosa e críbel do Movemento Non TAV desde as súas afastadas orixes, dando así luz verde ao moi merecido éxito dos “grillini” (seguidores de Beppe Grillo) no Val de Susa. Naturalmente era posíbel outra opción, a de favorecer ao máximo a construción desta lista desde abaixo, centrándose na renovación, na activación de novas enerxías nun proceso máis lento pero máis capaz de interpretar o desgusto social e a oposición ás políticas de austeridade.

Pero o comunicado de Rifondazione consegue “superarse” ata cando afirma que, a fin de contrastar as políticas liberais, “é necesario poñer en marcha con forza a construción dun polo político da esquerda antiliberal e propoñemos que Revolución Civil dea vida a un verdadeiro proceso constituínte. Paralelamente é necesario fortalecer e calificar a acción de Rifondazione Comunista, que deste proceso de unidade da esquerda antiliberal debe ser motor e protagonista”.

A ferramenta que demostrou a total incapacidade política de actuar na convulsa sociedade italiana debería ser o suxeito dun proceso constituínte e democrático, Rifondazione Comunista, a forza que xogou un papel totalmente negativo, freando a iniciativa de novos sectores sociais da base por acordos verticais, debería ser o motor.

Pero a realidade é unha: Rifondazione proclamou moitas veces na súa historia ser a alternativa. No movemento antiglobalización intentou ser plenamente partícipe, pero como unha maldición ou legado insuperábel, case en todas as citas electorais xa sexa nacionais ou locais optou por retomar o acordo cos social-liberais, buscando unha vantaxe a curto prazo (postos moi gratificantes para moitos dos seus dirixentes) e renunciando a un traballo de alternativa coherente, a medio e longo prazo.

Encheuse a boca de estar nos movementos “desde a base” pero o centro sempre estivo identificado noutro lugar, dando prioridade a tácticas institucionais; excepto nalgún momento en que o mecanismo se atascou e investido, coa desafortunada experiencia do goberno Prodi, cara ao lado contrario. Nunha entrevista Alberto Perino, líder do Non TAV, quizais esaxera as cifras, pero evidencia o substancial cando afirma dicir a Ferrero que “si deixasen caer ao executivo (Prodi) no financiamento das misións ao estranxeiro e na do TAV agora obterían o 20%”.

Desta forma non só se renunciou á perspectiva do “sol do futuro”, senón que tamén se perdeu a presenza institucional. Nunca se ha ter a forza para empezar un camiño máis complexo que puidese ter maior influencia social e servise, cando fose posíbel e necesario, para lograr tamén unha útil presenza electoral. Por suposto estas consideracións non poñen en dúbida a xenerosidade, militancia e o gran esforzo de tantas compañeiras e compañeiros de Rifondazione na actividade político- social e ambiental nos movementos contra as políticas neoliberais.

Todas estas compañeiras e compañeiros deberían facer unha profunda lectura de orde política e estratéxico do percorrido da súa organización e sobre todo optar por dedicarse enteramente á construción paciente e difícil de tantas resistencias sociais para unilas, reforzar a complexa dinámica destes movementos embrionarios para construír frontes que se transfiran no plano da mobilización, da posibilidade dun novo protagonismo nos lugares de traballo, de estudo, onde medran a rabia polas decisións das forzas económicas dominante, o rexeitamento das políticas de austeridade e a batalla polos dereitos económicos, sociais e ambientais.

Naturalmente esta proposta de compromiso e traballo vale para todas e todos, tamén para nós, que queremos ser partícipes desta reconstrución do movemento de masas e dunha esquerda forte, non queremos renunciar ao proxecto complexo e redefinido de alternativa ao actual sistema capitalista.

http://sinistracritica.org/2013/02/28/surrealismo-post-elettorale/

Partido Democrático, final do partido

Giulio Calella

“Con esta clase dirixente non gañaremos nunca”. Nanni Moretti díxoo fai algúns anos, pero esqueceuse diso xusto na véspera das eleccións. Pero si o examinamos ben, “non gañar nunca” non é unha característica específica de Bersani e d'Alema, senón que forma parte da historia. A historia do gran Partido Comunista Italiano, cuxos dirixentes non brillaron nunca pola súa coraxe e audacia política.

Xa en 1944, con Italia en desbandada e o exército partisano en mans da esquerda, Togliatti decide frear os desexos revolucionarios dos militantes da resistencia para dicir: “Quedos todos. Non debemos facer a revolución. Basta coa progresiva democracia”. Decisión dictada por Stalin, que se repetirá en xullo de 1948 logo da derrota electoral de Abril, cando o atentado ao líder comunista produce unha nova explosión social que nalgunhas zonas do país asume carácter insurreccional. Pero chega puntual a orde do grupo dirixente do PCI. Non se poden violar os acordos entre a URSS e Estados Unidos.

Con todo esta fidelidade non se aforra da chamada “Conventio ad excludendum”, pola que malia a renuncia á vía revolucionaria, o PCI non pode considerarse unha posíbel forza democrática de goberno. E convértese nun verdadeiro e auténtico complexo do seu grupo dirixente. Nos anos setenta, sobre a ola das loitas sociais que estalaron no país co 68, o PCI crece electoralmente chegando a ao redor do 35%. Podería xogar a carta do goberno das esquerdas, poñendo en minoría finalmente á Democracia Cristiá, pero esta vez Berlinguer detenos.

Empeza a época do “compromiso histórico” e dos gobernos da abstención, co PCI fóra do goberno e actuando de muleta da Democracia Cristiá. Berlinguer ten medo que Italia acabe como Chile, co golpe de estado ao goberno de Allende. E así os comunistas perden unha ocasión irrepetíbel para chegar ao goberno.

O resto é a historia recente dos últimos vinte anos. O PCI convertido en PDS (Partido Democrático de Esquerda), DS (Demócratas de Esquerda) e despois PD (Partido Democrático) consegue finalmente chegar ao goberno. Pero non se libera do complexo da “Conventio ad excludendum”. Podería facer reformas de esquerda ata compatibles co sistema, pero cre que ten que demostrar aos Estados Unidos que é máis fiel á OTAN que a dereita, aos mercados que son máis liberais que os liberais, ao Vaticano que é máis católico que os democristianos.

Tanto, que desta forma apoiaron as guerras en Kosovo e Afganistán, as duras reformas estructurales do sistema de pensións, dar vía libre ao traballo precario. Sempre chiscándolle un ollo á Igrexa, tanto que nas últimas primarias Bersani coloca no seu Panteón ao papa Xoan Pablo II, seguido polo seu outro competidor, Vendola, que en cambio pon ao cardeal Carlo Maria Martini. Nunca deberon pensar que somos comunistas...

Pero na segunda metade dos anos noventa están no goberno e poden afogar dun golpe a Berlusconi e ao seu conflito de intereses. Pero de novo “Quedos todos”: D'Alema explica que con el se deben facer as reformas institucionais. Unha vez máis no 2011 poden varrer a Berlusconi chamando a votar logo do seu desastrosa caída, cos sondeos dándolle un mínimo histórico e Grillo aínda non é tan preocupante. Pero en cambio non, outra vez “Quedos todos”, tranquilos os mercados. Chega o goberno Monti, en connivencia con Berlusconi, ao que apoia nas máis duras políticas de austeridade, pedindo á CGIL que non faga máis que unha hora de folga.

Con todo están satisfeitos de levar o dote ao século XX, a partir da gloriosa historia do gran Partido Comunista Italiano, as raíces sociais, a hexemonía no sindicato e entre os intelectuais deste país. En definitiva, de constituír o núcleo duro. Un electorado forte e identitario, disposto a confiar na secretaría xeral do partido, sexa cal for a decisión que tome pola causa.

Pero mentres tanto cambia o mundo e a causa xa non é tan clara. A violenta loita de clases desde arriba, feita polas grandes empresas e poderes bancarios, se formaliza en leis dos gobernos que se alternan desde 1994 ata hoxe, nos que o centro-esquerda con varias fórmulas goberna durante 9 anos. Pero malia impoñer unha derrota ao movemento obreiro, están convencidos de apoiar aos traballadores. Porque “Nós somos a esquerda. E alén está Berlusconi”.

A campaña electoral de 2013 é para dar o golpe, para 2dicir algo de esquerdas”, como pedía sempre Nanni hai unha década. Se cadra non un imposto sobre o patrimonio pero, quen sabe, polo menos a tributación dos ingresos por encima dun millón e medio de euros como Hollande en Francia. Non, “Quedos todos”, non se fan promesas. Non fai falta, porque “Nós somos o PD”. A única organización sen o nome do líder no símbolo. A única que reivindica o modelo de partido do século XX, mentres os outros teñen instrumentos propiedade privada dos seus líderes.

Só se mantén do século XX o modelo organizativo, non as grandes narracións nin as ganas de cambiar o mundo. Agora fai falta exstionar o existente, dominado polos mercados. A política agora é tarefa dos profesionais da política. A participación democrática e directa dos cidadáns é, iso si, cousa do século XX. Desde o 2008 ata hoxe o Partido Democrático perde máis do 30% dos seus electores, 3,5 millóns de votos. Pero non se decatan, creen que gañaron.

Pero de que o PD estase derrubando non se decata nin sequera a esquerda radical, tamén en gran parte proveniente do PCI. Unha esquerda que define sempre a súa propia identidade en relación, contraposición ou alianza coa antiga “casa nai”. Coa que vai ao goberno aínda que non comparte as políticas. Porque “Bo ou malo é sempre o meu goberno”. Pero despois non entra no parlamento no 2008 tras participar no goberno Prodi e en 2013 centra a campaña de Ingroia nos intentos de alianza co PD, ata dicir que a derrota de Revolución Civil é culpa de Bersani, que non quixo aliarse con eles.

Mentres tanto o mundo segue aí fóra. Hai un mar aberto. Pero todos están tan encerrados no seu barca que non se dan conta que chega un tsunami. “Non hai ningún boom de Grillo”, dicía fai algún mes o presidente Napolitano, analista sempre atento aos fenómenos políticos. O tsunami envorca a barca e conclúe unha historia. Agora, ou se nada no mar aberto ou se afogan definitivamente.

http://sinistracritica.org/2013/02/28/pd-finale-di-partito/